پاول دورف، موسس تلگرام آزاد شد

دستگیری بنیان‌گذار تلگرام و آغاز بحث درباره آزادی بیان و فعالیت‌های مجرمانه آنلاین

پاول دورف، میلیاردر روس‌تبار و بنیان‌گذار تلگرام، اپلیکیشن پیام‌رسان معروف به محتوای بدون فیلتر، روز شنبه در فرودگاه بورژه پاریس بازداشت شد. دستگیری او بحث‌های گسترده‌ای را درباره آزادی بیان و مسئولیت پلتفرم‌ها در قبال محتوای غیرقانونی آنلاین به همراه داشته است. مقامات فرانسوی این حکم را به دلیل عدم نظارت کافی تلگرام بر محتوای این پلتفرم صادر کردند.

اتهامات و واکنش‌ها

اتهاماتی که به دوروف وارد شده شامل پول‌شویی، قاچاق مواد مخدر و انتشار محتوای پدوفیلی است که از سوی BFMTV، وابسته به CNN، گزارش شده است. به گفته این رسانه، دوروف از آذربایجان به پاریس سفر می‌کرد. پس از این دستگیری، سفارت روسیه در پاریس بازداشت دوروف را تأیید کرد و اعلام کرد که با وکیل وی در تماس است. با این حال، دفتر دادستانی فرانسه هنوز به درخواست CNN برای اظهار نظر پاسخی نداده است.

مسئولیت‌پذیری و نقش تلگرام

تلگرام، با حدود ۹۰۰ میلیون کاربر، نقش مهمی در بسیاری از کشورها ایفا می‌کند و کاربران از آن برای امور روزمره و همچنین انتشار پیام‌های دولتی استفاده می‌کنند. با این حال، این پلتفرم به دلیل مقاومت در برابر سانسور، به ویژه در کشورهایی مانند روسیه، ایران و هند که آزادی بیان محدود است، محبوبیت زیادی کسب کرده است. این ویژگی باعث شده تا تلگرام توجه گروه‌های افراطی و تروریستی مانند داعش را نیز به خود جلب کند.

دانکن کلارک، رئیس BDA و کارشناس فناوری، معتقد است که اپلیکیشن‌های ارتباطی رمزگذاری‌شده مانند تلگرام برای برخی نماد آزادی بیان هستند و برای دیگران راهی به سمت دارک وب. او می‌گوید که این اپلیکیشن به دلیل رمزگذاری سطح بالا و نظارت محدود بر محتوای کاربران، به شدت در معرض اطلاعات نادرست، نظریه‌های توطئه، محتوای نفرت‌انگیز و سایر مطالب مضر قرار دارد.

واکنش تلگرام به اتهامات

تلگرام در بیانیه‌ای که روز یکشنبه منتشر شد، تأکید کرد که دوروف چیزی برای پنهان کردن ندارد. این پلتفرم ادعا می‌کند که به قوانین اتحادیه اروپا، از جمله قانون خدمات دیجیتال، پایبند است و نظارت آن در چارچوب استانداردهای صنعت بوده و به طور مداوم در حال بهبود است.

افزایش نظارت و واکنش‌های بین‌المللی

فرانسه در تلاش برای نظارت بیشتر بر پلتفرم‌هایی مانند تلگرام است و دستگیری دوروف نشان‌دهنده این رویکرد است. مقامات اتحادیه اروپا نیز نظارت خود بر غول‌های فناوری را افزایش داده‌اند و قوانین جدیدی برای کنترل آن‌ها وضع کرده‌اند. در سال جاری، نگرانی‌ها درباره انتشار اطلاعات نادرست خارجی و دخالت در انتخابات اروپا، مقامات اتحادیه اروپا را به تحقیق درباره متا وادار کرد و نهادهای ویژه‌ای برای مقابله با اطلاعات نادرست، به‌ویژه از سوی ترول‌های روسی، ایجاد شدند.

دستگیری دوروف به سرعت انتقادات زیادی را از سوی چهره‌های برجسته ضد سانسور مانند ایلان ماسک و رابرت اف. کندی جونیور برانگیخت. ایلان ماسک با انتشار هشتگ “#FreePavel” در پلتفرم اجتماعی X، ویدئویی از دوروف در برنامه تاکر کارلسون منتشر کرد. در این ویدئو، بنیان‌گذار تلگرام سبک نظارت بازتر X تحت مدیریت ماسک را تحسین می‌کرد. کندی جونیور نیز در X نوشت که نیاز به حفاظت از آزادی بیان هرگز اینقدر فوری نبوده است.

اقدامات تلگرام در مقابل فشارها

در اکتبر ۲۰۲۳، تلگرام دسترسی به چندین کانال مرتبط با حماس یا اداره شده توسط آن را پس از حملات ۷ اکتبر به اسرائیل محدود کرد. پاول دوروف، که اغلب به عنوان “مارک زاکربرگ روسیه” شناخته می‌شود، تلگرام را با برادرش نیکولای در سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی کرد. بر اساس شاخص میلیاردر بلومبرگ، دوروف دارای ثروتی معادل ۹.۱۵ میلیارد دلار است. او پس از امتناع از همکاری با دولت روسیه در سال ۲۰۱۴ برای تحویل داده‌های کاربران اوکراینی شبکه اجتماعی ویکونتاکته، روسیه را ترک کرد و اکنون در دبی زندگی می‌کند.

آزادی به قید وثیقه

دفتر دادستانی پاریس اعلام کرد که پاول دورف، بنیانگذار و مدیرعامل تلگرام، پس از تفهیم اتهام، با ارائه وثیقه ۵ میلیون یورویی و تحت نظارت قضایی آزاد شده است. آقای دوروف، متولد روسیه، که همچنین شهروند فرانسه است باید هفته‌ای دو بار در یک ایستگاه پلیس حاضر شود و اجازه ترک خاک فرانسه را ندارد. جرایم او عبارت‌اند از:

دوروف در مصاحبه‌ای با رویترز در آوریل گفت که ترجیح می‌دهد آزاد باشد تا اینکه از کسی دستور بگیرد. فرآیند جستجوی مکانی برای شرکت وی شامل اقامت‌هایی در برلین، لندن، سنگاپور و سان فرانسیسکو بود.